Tối ngày 20/12, tại Nhà hát Lớn Hà Nội đã diễn ra Lễ trao giải thưởng khoa học công nghệ toàn cầu - VinFuture 2022 với chủ đề “Tái thiết và Hồi sinh”.

Tham dự Lễ trao giải có: Ủy viên Bộ Chính trị, Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ; nguyên Ủy viên Bộ Chính trị, nguyên Thường trực Ban Bí thư Trần Quốc Vượng; Bí thư Trung ương Đảng, Trưởng Ban Tuyên giáo Trung ương Nguyễn Trọng Nghĩa; lãnh đạo các bộ, ngành, các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương và các nhà khoa học quốc tế kiệt xuất, là chủ nhân của những giải thưởng khoa học danh giá thế giới.

VinFuture mùa 2 có sự vượt trội cả về số lượng và chất lượng

Phát biểu tại Lễ trao giải thưởng, Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ nhấn mạnh: Tiếp nối thành công tốt đẹp của Giải thưởng VinFuture mùa đầu tiên với việc vinh danh các công trình khoa học đột phá, có tầm ảnh hưởng tích cực tới cuộc sống của con người ở quy mô toàn cầu, VinFuture mùa thứ hai đã được tổ chức trong sự mong đợi của cộng đồng khoa học quốc tế.

Chủ tịch Quốc hội cho biết, nếu bảo vệ sức khỏe là thách thức của nhân loại năm 2021 thì “Tái thiết và Hồi sinh” chính là vấn đề cấp thiết mà thế giới phải đối mặt năm 2022 và nhiều năm tiếp theo. Đây cũng là chủ điểm mà VinFuture 2022 đặt ra hậu đại dịch , thể hiện tầm nhìn và sứ mệnh “Khoa học phụng sự nhân loại” của VinFuture.

Theo Chủ tịch Quốc hội, với uy tín đã được thế giới công nhận từ mùa 1, VinFuture mùa 2 đã có sự vượt trội cả về số lượng và chất lượng. Đã có 970 hồ sơ đề cử, đến từ hơn 70 quốc gia trên khắp 6 châu lục gửi về, tăng gần gấp 2 lần mùa giải đầu tiên. Về chất lượng, tỉ lệ đối tác đề cử là các tác giả thuộc nhóm 2% các nhà nghiên cứu hàng đầu được trích dẫn nhiều nhất trên thế giới cũng đã tăng hơn gấp đôi so với năm 2021.

Bên cạnh đó, một trong những điểm khác biệt nổi bật của VinFuture là tác động lan toả toàn cầu và truyền cảm hứng tới cộng đồng khoa học ở khắp nơi trên thế giới. Điều này đã được thể hiện rõ rệt ở mùa Giải lần thứ 2. Đó là sự gia tăng của tỉ lệ đối tác đề cử đến từ các nhà khoa học châu Á với 34,6%.

“Đặc biệt, tỉ lệ đối tác đề cử đến từ châu Phi lên đến 12,4%, tăng hơn 6 lần so với năm 2021, không chỉ cho thấy nguồn cảm hứng mạnh mẽ từ Giải thưởng khoa học công nghệ toàn cầu do người Việt Nam khởi xướng, mà còn mang tới cho chúng ta niềm hi vọng lớn lao về những công trình khoa học hữu ích với cuộc sống của hàng triệu người ở các quốc gia đang phát triển, hướng tới một thế giới phát triển công bằng hơn được khởi tạo từ khoa học và công nghệ”, Chủ tịch Quốc hội nêu rõ.

Chủ tịch Quốc hội khẳng định, khoa học công nghệ đã thúc đẩy sự phát triển vượt bậc văn minh nhân loại. Khoa học công nghệ đã giúp con người vượt qua những cơn "đại hồng thủy" như đại dịch COVID-19 vừa qua. Trong thời kỳ cách mạng công nghiệp 4.0, khoa học công nghệ tiếp tục là động lực thúc đẩy sự tiến bộ của cả nhân loại trong thời đại mới, giúp cho con người có cuộc sống ngày càng tốt đẹp hơn, ấm no hơn, hạnh phúc hơn.

Chủ tịch Quốc hội bày tỏ tin tưởng, Giải thưởng Khoa học Công nghệ toàn cầu VinFuture với việc tôn vinh những nhà khoa học có công trình nghiên cứu xuất sắc mang tính ứng dụng cao, kiến tạo môi trường sống bền vững cho thế hệ tương lai, đang thực hiện tốt sứ mệnh của mình.

“Không chỉ là sợi dây bền chặt gắn bó các nhà khoa học Việt Nam và thế giới, VinFuture còn là nhịp cầu để các nhà nghiên cứu, phát minh trên toàn cầu hiện thực hoá những khát vọng khoa học lớn lao để phụng sự nhân loại”, Chủ tịch Quốc hội nêu rõ.

Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ trao Giải thưởng Chính VinFuture 2022 cho các nhà khoa học đoạt giải. Ảnh: TL

Vinh danh 4 công trình khoa học đột phá

Với chủ đề "Hồi sinh và Tái thiết", VinFuture 2022 đã vinh danh 9 tác giả của 4 công trình khoa học đột phá. Giải thưởng Chính VinFuture 2022 thuộc về các phát minh Công nghệ mạng toàn cầu; ba giải Đặc biệt vinh danh các công trình: Hệ thống trí tuệ nhân tạo giải mã protein AlphaFold 2; Phân lập gen Sub1A tạo giống lúa chịu ngập dài hạn năng suất cao và Hệ thống lọc nước nhiễm Asen và kim loại nặng với chi phí thấp.

Vượt qua 970 đề cử đến từ 71 quốc gia trên 6 châu lục, 04 công trình khoa học xuất sắc được vinh danh năm nay đều thuộc các lĩnh vực đã và đang tác động hàng ngày tới đời sống của hàng tỷ người trên thế giới, gồm: công nghệ - y sinh học – nông nghiệp và môi trường. Điểm chung xuyên suốt nổi bật của tất cả các đề án là đã tạo ra sự “Hồi sinh và Tái thiết”, góp phần xây dựng nền tảng phát triển bền vững cho nhân loại trong tương lai.

Trong đó, Giải thưởng Chính VinFuture 2022 trị giá 3 triệu đô la Mỹ đã được trao cho 5 nhà khoa học: Sir Timothy John Berners-Lee, Tiến sĩ Vinton Gray Cerf, Tiến sĩ Emmanuel Desurvire, Tiến sĩ Robert Elliot Kahn, và Giáo sư Sir David Neil Payne với các tầng phát minh đột phá trong việc kết nối công nghệ mạng toàn cầu. 

Bên cạnh Giải thưởng Chính, VinFuture 2022 cũng trao 03 giải Đặc biệt, mỗi giải trị giá 500.000 đô la Mỹ dành cho các nhà khoa học nghiên cứu các lĩnh vực mới, nhà khoa học nữ và nhà khoa học đến từ các nước đang phát triển.

Trong đó, Giải Đặc biệt VinFuture 2022 dành cho Nhà khoa học nghiên cứu các lĩnh vực mới đã được trao cho Tiến sĩ Demis Hassabis (Vương quốc Anh) và Tiến sĩ John Jumper (Hoa Kỳ) với công trình tiên phong về hệ thống trí tuệ nhân tạo giải mã protein AlphaFold 2, tạo nên cuộc cách mạng trong mô hình hóa cấu trúc protein, thúc đẩy những phát triển đột phá trong lĩnh vực y sinh, y tế và nông nghiệp.

Trưởng Ban Tuyên giáo Trung ương Nguyễn Trọng Nghĩa trao giải Đặc biệt VinFuture 2022 dành cho Nhà khoa học nữ. Ảnh: TL

Giải Đặc biệt VinFuture 2022 dành cho Nhà khoa học đến từ các nước đang phát triển đã vinh danh Giáo sư Thalappil Pradeep (Ấn Độ) với hệ thống lọc nước nhiễm Asen và kim loại nặng chi phí thấp, góp phần mang lại nguồn nước sạch cho hàng trăm triệu người sinh sống tại các khu vực có nguồn nước ô nhiễm trên thế giới.

Giải Đặc biệt VinFuture 2022 dành cho Nhà khoa học nữ đã ghi nhận công trình nghiên cứu đột phá của Giáo sư Pamela Christine Ronald (Hoa Kỳ) trong việc phân lập gen Sub1A tạo điều kiện phát triển các giống lúa chịu ngập úng dài hạn.

Chia sẻ về kết quả của Giải thưởng VinFuture 2022, Giáo sư Sir Richard Friend, Chủ tịch Hội đồng Giải thưởng VinFuture cho biết: “Giải thưởng VinFuture 2022 nhận được số lượng đề cử với chất lượng vượt trội từ khắp nơi trên thế giới trong rất nhiều lĩnh vực. Những đề án đoạt giải đều là các công trình nghiên cứu đã và đang thay đổi cuộc sống của hàng tỷ người và sẽ tiếp tục là nền tảng vững chắc cho sự phát triển bền vững trong tương lai. Hội đồng Giải thưởng VinFuture đã tiến hành quy trình đánh giá nhiều vòng nghiêm ngặt để lựa chọn, tôn vinh những trí tuệ vĩ đại cùng những phát minh kiệt xuất”.

Thay mặt những chủ nhân giải thưởng mới, Giáo sư Sir David Neil Payne, nhà khoa học người Anh chia sẻ: "VinFuture 2022 là một giải thưởng tuyệt vời. Vượt qua mục đích vinh danh các phát minh khoa học công nghệ, giải thưởng còn là một cầu nối giữa các trí tuệ kiệt xuất để cùng nhau tạo ra những đột phá có ý nghĩa và thay đổi cuộc sống của hàng trăm triệu người trên toàn thế giới”./.

ĐCSVN