Công tác bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng, đấu tranh phản bác các quan điểm sai trái, thù địch (nói gọn là công tác bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng) trong tình hình mới ngày càng phức tạp, khó lường. Thực hiện nhiệm vụ quan trọng này cần có sự chung sức của cả hệ thống chính trị, trong đó có vai trò của báo chí, xuất bản (BCXB). Bối cảnh mới đặt ra nhiều thách thức mới, đòi hỏi BCXB cần nỗ lực, sáng tạo hơn nữa để bảo vệ vững chắc nền tảng tư tưởng của Đảng, bảo vệ lợi ích của quốc gia, dân tộc vì sự an toàn, hạnh phúc của nhân dân.

1. Một số thuận lợi và khó khăn của báo chí, xuất bản trong công tác bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng, đấu tranh phản bác các quan điểm sai trái, thù địch hiện nay

Trong những năm qua, BCXB luôn bám sát đời sống chính trị, xã hội, định hướng công tác tư tưởng, lý luận của Đảng, đóng góp quan trọng vào việc nghiên cứu, tuyên truyền, giáo dục chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh; cung cấp những luận cứ khoa học cho việc xây dựng, hoàn thiện đường lối, chính sách của Đảng và Nhà nước, tham gia công tác tư tưởng lý luận của Đảng, góp phần tích cực, hiệu quả vào việc đấu tranh, phản bác các luận điệu xuyên tạc, các quan điểm sai trái, thù địch, bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng.

Để đấu tranh phản bác các quan điểm sai trái, thù địch, làm thất bại mọi âm mưu thâm độc, thủ đoạn xảo quyệt của các thế lực thù địch nhằm bảo vệ vững chắc nền tảng tư tưởng của Đảng ta, BCXB đã thực hiện tốt các nhiệm vụ: tích cực phòng, chống sự suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống, các biểu hiện “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa” trong đội ngũ cán bộ, đảng viên; nhận diện và đấu tranh phản bác những luận điệu xuyên tạc, phủ nhận chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh; các quan điểm xuyên tạc về vấn đề nhân quyền ở Việt Nam; về “quân đội phải trung lập, đứng ngoài chính trị”, “quân đội phải trung thành với Tổ quốc và nhân dân chứ không phải trung thành với bất kỳ tổ chức nào”, các luận điệu xuyên tạc về chính sách quốc phòng của Đảng, Nhà nước ta; làm rõ nội dung, phương thức, hình thức, thực trạng và giải pháp bảo vệ vững chắc nền tảng tư tưởng của Đảng, đấu tranh phản bác các luận điệu xuyên tạc, quan điểm sai trái, thù địch(1). BCXB đã góp phần quan trọng củng cố niềm tin của nhân dân vào sự lãnh đạo của Đảng, xây dựng và phát triển đất nước.

Bên cạnh những thuận lợi và kết quả đạt được, BCXB gặp không ít khó khăn, thách thức trong công tác bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng, đấu tranh phản bác các quan điểm sai trái, thù địch. Trước các tác động tiêu cực từ nền kinh tế thị trường và quá trình hội nhập, toàn cầu hóa, một số cơ quan BCXB có biểu hiện thương mại hóa, chạy theo lợi nhuận, rời xa tôn chỉ, mục đích mà Đảng, Nhà nước và nhân dân tin tưởng giao phó. Năng lực sử dụng tiếng Việt, ngoại ngữ, công nghệ của một số phóng viên, biên tập viên (PV, BTV) còn chưa đáp ứng tốt yêu cầu do thực tiễn đặt ra; cập nhật và xử lý thông tin còn chậm, ảnh hưởng đến hiệu quả công tác tuyên truyền. Không ít PV, BTV còn chưa tích cực học tập, bồi dưỡng lý luận chính trị, trau dồi chuyên môn, nghiệp vụ hoặc có tâm lý ngại va chạm, né tránh những vấn đề phức tạp, gai góc khi tác nghiệp. Một số PV, BTV đưa tin vội vàng, cẩu thả, thiếu sự kiểm chứng thận trọng, còn biểu hiện ùa theo tâm lý nhất thời của đám đông. Những vấn đề đó gây tâm lý bức xúc trong dư luận xã hội, thậm chí phương hại đến hình ảnh, uy tín và danh dự của một số cá nhân, cơ quan, tổ chức.

Bên cạnh đó, lợi dụng sức mạnh của công nghệ thông tin, các thế lực thù địch, phản động ra sức tìm mọi chiêu trò để truyền bá tư tưởng cực đoan, đưa hình ảnh, thông tin sai sự thật về chủ quyền quốc gia, dân tộc thông qua các sản phẩm, ấn phẩm đa dạng, với các thủ đoạn hết sức tinh vi, xảo quyệt. Thông tin xấu, độc xuất hiện trên những trang web phản động đã làm ô nhiễm môi trường văn hóa, đầu độc tư tưởng, gây tâm lý dao động, làm giảm niềm tin, mất phương hướng trong một bộ phận quần chúng nhân dân, trong đó có không ít thanh, thiếu niên.

Để góp phần phát huy vai trò của BCXB trong công tác bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng, đấu tranh phản bác các quan điểm sai trái thù địch trong tình hình mới, cần thực hiện đồng bộ một số giải pháp dưới đây.

2. Một số giải pháp phát huy vai trò của báo chí, xuất bản trong công tác bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng, đấu tranh phản bác các quan điểm sai trái, thù địch trong tình hình mới

Thứ nhất, đẩy mạnh công tác đào tạo, bồi dưỡng đội ngũ phóng viên, biên tập viên báo chí, xuất bản đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ; tích hợp nội dung bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng vào chương trình đào tạo, bồi dưỡng

Đảng ta luôn xác định BCXB là bộ phận quan trọng trong công tác tư tưởng, văn hóa, là vũ khí tư tưởng sắc bén của Đảng; đặt dưới sự lãnh đạo trực tiếp, thường xuyên, toàn diện của Đảng, vừa là tiếng nói của Đảng, Nhà nước, các tổ chức chính trị, xã hội, nghề nghiệp, vừa là diễn đàn của nhân dân; tích cực tuyên truyền chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh, đường lối, quan điểm của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước, cổ vũ toàn dân thực hiện thắng lợi sự nghiệp đổi mới, vì mục tiêu dân giàu, nước mạnh, dân chủ, công bằng, văn minh.

Đội ngũ PV, BTV có vai trò quan trọng trong việc tuyên truyền chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước đến nhân dân thông qua tác phẩm báo chí, ấn phẩm xuất bản. Đội ngũ PV, BTV có tư tưởng chính trị vững vàng, đạo đức trong sáng là lực lượng nòng cốt, tiên phong trong công tác bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng. 

Đấu tranh bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng ngày càng khó khăn, phức tạp. Vì thế, mỗi cán bộ PV, BTV cần chủ động, tích cực cập nhật, trau dồi, nâng cao kiến thức, kinh nghiệm, bản lĩnh chính trị, tuyệt đối trung thành với mục tiêu lý tưởng của Đảng, rèn luyện đạo đức nghề nghiệp, phát huy tính chủ động, tích cực, sáng tạo bám sát tình hình thực tiễn, nhận diện và phòng ngừa, đấu tranh ngăn chặn, đẩy lùi các quan điểm sai trái, thù địch. Từ đó làm thất bại mọi âm mưu của kẻ thù, góp phần làm tròn nhiệm vụ tuyên truyền, bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng.

Vì vậy, việc thường xuyên bồi dưỡng lý luận chính trị cho đội ngũ PV, BTV là nhiệm vụ cần được chú trọng, nhằm đáp ứng tốt yêu cầu nhiệm vụ thực tiễn đặt ra. Đại hội XIII của Đảng chỉ rõ: “Xây dựng nền báo chí, truyền thông chuyên nghiệp, nhân văn và hiện đại. Thực hiện tốt quy hoạch, phát triển hệ thống báo chí, truyền thông. Sắp xếp ngành xuất bản, in và phát hành theo hướng tinh gọn, chất lượng, hiện đại hóa. Tăng cường quản lý và phát triển các loại hình truyền thông, thông tin trên internet. Kiên quyết đấu tranh, loại bỏ các sản phẩm, thông tin độc hại, xuyên tạc, phản động, ảnh hưởng xấu đến ổn định chính trị - xã hội, thuần phong mỹ tục”(2).

Trong công tác đào tạo, bồi dưỡng yêu cầu đổi mới về nội dung, chương trình và phương pháp giảng dạy luôn được các cơ sở giáo dục đào tạo quan tâm thực hiện. Để BCXB thực sự là tiếng nói, là vũ khí sắc bén của Đảng, Nhà nước và là diễn đàn của nhân dân, đáp ứng tốt yêu cầu, nhiệm vụ trong tình hình mới, cần linh hoạt tích hợp nội dung bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng, đấu tranh phản bác các quan điểm sai trái thù địch vào chương trình đào tạo, bồi dưỡng đội ngũ cán bộ quản lý, PV, BTV báo chí, xuất bản. Có thể thực hiện việc lồng ghép vào chương trình chuyên đề về bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng, hoặc tích hợp công tác bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng với những môn học/ học phần có nội dung, phù hợp. Coi đó là một trong những nội dung, nhiệm vụ quan trọng góp phần bồi dưỡng thế giới quan khoa học(3), nâng cao bản lĩnh chính trị cho đội ngũ những người làm BCXB.

Tổ chức các lớp bồi dưỡng, tập huấn kỹ năng viết bài chính luận, kỹ năng biên tập, thẩm định thông tin cho đội ngũ cán bộ chuyên trách, PV, BTV, cộng tác viên,… là một trong những cách thức để mỗi cán bộ quản lý, PV, BTV báo chí, xuất bản cập nhật thông tin, kiến thức, kinh nghiệm về bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng. Nhiệm vụ bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng, đấu tranh phản bác các quan điểm sai trái, thù địch cần được gắn kết, đồng hành với nhiệm vụ chuyên môn hằng ngày, giúp cho mỗi cán bộ quản lý, PV, BTV báo chí, xuất bản xử lý kịp thời, hiệu quả với những tình huống, vấn đề mới; nâng cao sức chiến đấu, bảo vệ vững chắc nền tảng tư tưởng của Đảng ta.

Thứ hai, tăng cường xuất bản, phát hành các ấn phẩm và xây dựng tủ sách về công tác bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng theo hướng chuyên sâu; kết hợp xây dựng chuyên mục về bảo vệ tư tưởng của Đảng; xây dựng và thực hiện tốt quy trình xuất bản

Việc xuất bản, phát hành các ấn phẩm, đầu sách chuyên sâu về công tác bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng là một giải pháp quan trọng. Một số ấn phẩm tiêu biểu đã được xuất bản: Phê phán các quan điểm sai trái, xuyên tạc cuộc đấu tranh chống suy thoái về chính trị, tư tưởng trong Đảng (Hội đồng Lý luận Trung ương, Nxb Chính trị quốc gia Sự thật, 2019); Báo chí với nhiệm vụ bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng (Nxb Giáo dục, 2021); Định hướng, giải pháp bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng, đấu tranh ngăn chặn các quan điểm sai trái, thù địch trên mạng xã hội (Nxb Chính trị quốc gia Sự thật, 2021); Nhận diện và đấu tranh với các quan điểm sai trái, thù địch trên báo chí hiện nay (Nxb Công an nhân dân, 2021),…

Để quần chúng nhân dân và đội ngũ những người làm nhiệm vụ tuyên truyền, bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng, trong đó có đội ngũ những người làm BCXB có đủ tài liệu nghiên cứu, tác nghiệp, cần tăng cường việc xuất bản, phát hành và xây dựng tủ sách về công tác bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng, theo hướng chuyên sâu, trọng tâm, trọng điểm, thiết thực với nội dung tổng kết thực tiễn, đề xuất biện pháp, giải pháp khả thi đấu tranh với các quan điểm sai trái, thù địch để bảo vệ vững chắc nền tảng tư tưởng của Đảng. Có thể coi những ấn phẩm đó như những cẩm nang hữu ích để cán bộ quản lý, PV, BTV BCXB tác nghiệp có hiệu quả nhất.

Cùng với việc xuất bản các ấn phẩm, xây dựng các tủ sách về bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng, cần đẩy mạnh việc xây dựng chuyên mục về bảo vệ tư tưởng của Đảng trên các báo, tạp chí.

Luật Báo chí, Luật Xuất bản và những quy tắc đạo đức, văn hóa ứng xử nghề nghiệp là thước đo, khuôn mẫu để các cơ quan BCXB, đội ngũ PV, BTV tác nghiệp. Cơ quan BCXB cần thực hiện nghiêm túc các quy định của Luật Báo chí, Xuất bản, trong đó cần thực hiện đầy đủ và nghiêm túc quy trình biên tập, xuất bản để tránh những sai sót. Đặc biệt, trong bối cảnh hiện nay, với sự phát triển mạnh mẽ của khoa học công nghệ, báo chí, xuất bản phải đối mặt với sự lấn át mạnh mẽ của mạng xã hội, nhất là thông tin về các vụ việc, vấn đề phức tạp, nhạy cảm. Do đó, các cơ quan báo chí, xuất bản cần phát huy tốt hơn nữa việc cung cấp, chia sẻ, quản trị thông tin và định hướng dư luận xã hội. BCXB cần thể hiện được sự ưu trội của mình bằng những chuẩn mực, trách nhiệm, đạo đức nghề nghiệp với những sản phẩm báo chí, ấn phẩm xuất bản sắc sảo, giàu sức thuyết phục để giữ trọn niềm tin đối với công chúng, độc giả.

Thứ ba, thực hiện tốt quy định về cung cấp, chia sẻ và tiếp nhận thông tin, bảo đảm đầy đủ, chính xác, gắn với ngữ cảnh, xuất xứ và có kiểm chứng thông tin

Trước hết, cần cung cấp, chia sẻ thông tin một cách đầy đủ, chính xác, rõ ràng và kịp thời. Các thế lực thù địch, phản động dùng nhiều thủ đoạn tinh vi, xảo quyệt để tấn công vào nền tảng tư tưởng của Đảng ta, chống phá công cuộc đổi mới, chúng bịa đặt trắng trợn, làm lẫn lộn thật - giả, đúng - sai, hoặc chỉ đưa một phần của sự thật, “loại thông tin xuyên tạc này hay “tung hỏa mù” gây cho thế hệ trẻ ít hiểu biết và một bộ phận quần chúng nhân dân không có thông tin đầy đủ dễ tin và dễ bị lừa bởi sự mù mờ, không rõ ràng”(4).

Để vạch trần chân tướng và vô hiệu hóa các âm mưu, thủ đoạn xảo quyệt, thâm độc của các thế lực thù, phản động, trong công tác bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng, cần thiết cung cấp, chia sẻ thông tin một cách đầy đủ, chính xác, rõ ràng và kịp thời. Đây vừa là yêu cầu quan trọng của công tác tuyên truyền, đồng thời còn là thể hiện tính chất của ngôn ngữ tuyên truyền, xuất bản, gắn với sự trong sáng của tiếng Việt - phương tiện thể hiện nội dung tư tưởng. Việc cung cấp, chia sẻ thông tin một cách kịp thời, chính xác, khách quan sẽ là cơ sở quan trọng giúp quần chúng tiếp nhận có căn cứ đối chứng với những thông tin nửa vời, sai sự thật; để quần chúng có sự  nhìn nhận, đánh giá khách quan, toàn diện, đúng đắn. Cần tránh đưa thông tin nửa vời, đa nghĩa, mơ hồ gây ra hiểu hiểu sai. Đây vừa là yêu cầu của công tác BCXB vừa là chiến lược để chúng ta đấu tranh phản bác các quan điểm sai trái, thù địch.

Trong công tác tuyên truyền bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng, ngoài việc phải đưa thông tin đầy đủ, chính xác, rõ ràng, kịp thời và đơn nghĩa cần phải gắn với ngữ cảnh, bối cảnh của thông tin sự kiện, sự việc để người tiếp nhận có cách nhìn nhận, đánh giá toàn diện, đúng đắn. Việc cung cấp, chia sẻ thông tin đầy đủ, chính xác, rõ ràng, kịp thời và gắn với ngữ cảnh, bối cảnh của thông tin sự kiện, sự việc sẽ tạo được hiệu ứng tích cực đối với người tiếp nhận thông tin. Khi tiếp nhận, nếu thông tin không đầy đủ, mập mờ và thiếu vắng ngữ cảnh, bối cảnh, quần chúng nhân dân sẽ có thói quen phản ứng cảnh giác, phòng ngừa tin giả, tin xấu độc từ đó thực hiện việc kiểm chứng thông tin. Đây vừa là yêu cầu của công tác tuyên truyền, xuất bản, đồng thời là một trong những giải pháp tích cực để bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng, đấu tranh phản bác các quan điểm, sai trái thù địch.

Thứ tư, nâng cao năng lực sử dụng tiếng Việt, ngoại ngữ và công nghệ của đội ngũ làm công tác BCXB và quần chúng nhân dân; phát huy chức năng giám sát và phản biện xã hội của BCXB

C.Mác nêu rõ: Ngôn ngữ là hiện thực trực tiếp của tư tưởng. Mọi quan điểm, tư tưởng của con người được bộc lộ qua ngôn ngữ và hành vi của mỗi người. Việc nhận diện và đấu tranh, phản bác những quan điểm, tư tưởng sai trái, thù địch đó là một công việc rất khó khăn, phức tạp, đòi hỏi mỗi PV, BTV cần có kiến thức về chính trị, sự nhạy cảm cần thiết về ngôn ngữ. Nâng cao năng lực sử dụng tiếng Việt, ngoại ngữ, công nghệ cho đội ngũ cán bộ làm công tác bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng, trong đó có đội ngũ cán bộ quản lý, PV, BTV BCXB là một yêu cầu khách quan, nhằm nâng cao năng lực và hiệu quả đấu tranh phản bác, ngăn chặn các quan điểm sai trái, thù địch, bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng.

Trong công tác tuyên truyền, bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng, cần sử dụng ngôn ngữ phổ thông, đại chúng gần gũi với đời sống thường ngày, giúp cho việc tiếp nhận thông tin đối với quần chúng nhân dân được thuận lợi, dễ hiểu, dễ nhớ, dễ vận dụng(5). Việc sử dụng từ ngữ đơn nghĩa, rõ ràng và chính xác cũng có nghĩa là không thể xuyên tạc, suy diễn khác được. Tính phổ thông, đại chúng của ngôn ngữ còn được thể hiện ở chỗ, người làm công tác tuyên truyền cần “phiên dịch” ngôn ngữ hàn lâm, ngôn ngữ chuyên gia sang ngôn ngữ của công chúng rộng rãi. Tính phổ thông của lời nói bảo đảm cho đối tượng tuyên truyền hiểu được, tiếp thu được những vấn đề phức tạp, hướng vào tiếp nhận những tư tưởng mới của người tuyên truyền. Vì vậy, ngôn ngữ tuyên truyền, bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng cần được phát huy tính phổ thông và đại chúng hóa. Đây là một trong những đặc điểm quan trọng của ngôn ngữ tuyên truyền, đồng thời là một trong những giải pháp góp phần thực hiện việc bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng ta đạt hiệu quả tốt hơn.

Năng lực sử dụng tiếng Việt được hiểu là năng lực sản sinh, sáng tạo và tiếp nhận các sản phẩm BCXB sử dụng ngôn ngữ. Chủ thể giao tiếp thông qua phương tiện ngôn ngữ để “mã hóa” các thông điệp, gửi gắm, truyền đạt tư tưởng, quan điểm của mình. Với cách nói trực tiếp, người tiếp nhận dễ nhận biết  tư tưởng, quan điểm của chủ thể. Tuy nhiên, đối với những cách nói, viết gián tiếp, “bóng gió”, mập mờ, hàm chứa tư tưởng, quan điểm sai trái, xuyên tạc, thù địch thì người tiếp nhận sẽ khó nhận biết. Để kịp thời nhận diện và đấu tranh với các luận điệu xuyên tạc, tư tưởng, quan điểm sai trái, thù địch bằng những thủ đoạn tinh vi, thâm độc tiềm ẩn trong những cách nói, viết có tính chất ám chỉ, ẩn khuất, được che đậy bởi những lớp ngôn từ mỹ miều, đòi hỏi người tiếp nhận thông tin cần có “bộ lọc ngôn ngữ” nhạy bén, tinh tế.

Đội ngũ PV, BTV cần nhạy cảm chính trị kết hợp với phong cách làm việc khoa học, nghiêm túc khi tiếp nhận thông tin. Công việc nhận diện thông tin cần được thực hiện một cách thận trọng, trách nhiệm, tránh cực đoan, phiến diện, suy diễn, có thể dẫn đến quy chụp thiếu căn cứ. Việc nâng cao năng lực sử dụng tiếng Việt, ngoại ngữ, công nghệ cho đội ngũ cán bộ quản lý thông tin, PV, BTV BCXB,… chính là trang bị cho đội ngũ này công cụ đấu tranh sắc bén, hiệu quả; nâng cao năng lực nhận diện, phản bác, ngăn chặn các bài nói, viết có tư tưởng, quan điểm sai trái, xuyên tạc, phản động, thù địch. Đây cũng chính là chức năng giám sát và phản biện xã hội của BCXB cách mạng.

Thứ năm, đa dạng hóa ngôn ngữ, đa dạng hóa các kênh truyền thông, ấn phẩm xuất bản và cách thức bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng

Các thế lực thù địch, phản động dùng tiếng Việt và các ngôn ngữ khác như tiếng Anh, tiếng Pháp, tiếng Trung, tiếng Đức,… tấn công vào nền tảng tư tưởng của Đảng, chống phá sự nghiệp cách mạng của Đảng và nhân dân ta. Vì thế, chúng ta cần xây dựng các bài nói, viết nhằm “ứng chiến” kịp thời, hiệu quả. Việc đa dạng hóa ngôn ngữ chính là đa dạng hóa phương tiện, công cụ đấu tranh, phản bác các quan điểm sai trái, thù địch nhằm bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng, bảo vệ thành quả sự nghiệp cách mạng của Đảng và nhân dân ta.

Đa dạng hóa kênh thông tin, thể loại, ấn phẩm BCXB, đa dạng hóa ngôn ngữ, cách thức, phương tiện là một trong những giải pháp cần thiết để thực hiện có hiệu quả công tác tuyên truyền, bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng ta.

Thứ sáu, ứng dụng các phần mềm công nghệ sử dụng tiếng Việt và các ngôn ngữ thông dụng để quản lý thông tin hiệu quả

Chống phá sự nghiệp cách mạng của Đảng, Nhà nước và nhân dân ta, các thế lực thù địch, phản động đã phát tán, truyền bá với số lượng lớn các tài liệu, ấn phẩm bài viết, bài nói có nội dung xuyên tạc, phản động, thù địch bằng nhiều cách thức, phương tiện khác nhau. Vì vậy, chúng ta cần đẩy mạnh công tác nghiên cứu, ứng dụng các phần mềm công nghệ sử dụng tiếng Việt và các ngôn ngữ thông dụng để “quét”, quản trị thông tin để kịp thời nhận diện và đấu tranh với các quan điểm sai trái, thù địch len lỏi trong các bài nói, viết… Đây là một trong những giải pháp để các cơ quan chức năng thực hiện việc kiểm soát đạt hiệu quả cao; góp phần đấu tranh phản bác, ngăn chặn các luận điệu xuyên tạc, quan điểm sai trái, thù địch nhằm bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng đạt kết quả.

Cuộc Cách mạng công nghiệp lần thứ tư và chuyển đổi số trong BCXB đem tới những thời cơ, thuận lợi nhưng đồng thời cũng đặt ra không ít khó khăn, thách thức đối với công tác BCXB hiện nay. Không chỉ đóng vai trò là nguồn thông tin phản ánh mọi lĩnh vực đời sống xã hội, BCXB hiện đại cần phải là “bộ lọc thông minh” quản trị thông tin, đồng thời kiến giải những vấn đề mang tính bản chất từ hiện tượng xã hội để bảo đảm thực hiện tốt sứ mệnh của nền BCXB cách mạng, phát triển theo hướng hiện đại, chuyên nghiệp.

Sự dịch chuyển mạnh mẽ phương thức tiếp cận thông tin của công chúng từ bị động sang chủ động với công nghệ định hướng, dẫn dắt người dùng đang diễn ra nhanh, mạnh và là xu hướng chủ đạo. Đối với lĩnh vực xuất bản, xu hướng đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin trong hoạt động xuất bản ngày càng được quan tâm: công nghệ kỹ thuật số, thiết bị thông minh,… Vì thế, xuất bản điện tử là loại hình mới, đang là xu hướng phát triển khá phổ biến đối với văn hóa đọc của nhiều quốc gia trên thế giới.

Sự cạnh tranh về thông tin và “thị trường công chúng, bạn đọc” giữa các loại hình BCXB ngày càng mạnh mẽ; xu thế truyền thông đại chúng với những thông tin đa chiều, ấn phẩm đa dạng, khó kiểm soát. Những thay đổi mạnh mẽ đó vừa là cơ hội song cũng vừa là khó khăn, thách thức, đòi hỏi các cơ quan BCXB phải sớm thích ứng, chủ động hoạch định chiến lược tổ chức, vận hành và quản lý hoạt động theo mô hình, phương thức mới, phù hợp với xu thế chung trên thế giới: báo chí truyền thông hội tụ, đa nền tảng, tính tương tác cao; xuất bản điện tử, sách nói, sách rút gọn,... để đáp ứng tốt nhất nhu cầu mới của công chúng, độc giả và đặc biệt là sự cần thiết phải chủ động gắn kết chặt chẽ các hoạt động BCXB với nhiệm vụ bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng.

_________________

Ngày nhận bài: 19-3-2024; Ngày bình duyệt: 4-4-2024; Ngày duyệt đăng: 9-4-2024.

(1) Nguyễn Thắng Lợi, Lê Minh Phương: Tạp chí Lý luận chính trị với nhiệm vụ bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng, đấu tranh phản bác các quan điểm sai trái, thù địch, http://lyluanchinhtri.vn/home/index.php/dien-dan/item/4283-tap-chi-ly-luan-chinh-tri-voi-nhiem-vu-bao-ve-nen-tang-tu-tuong-cua-dang-dau-tranh-phan-bac-cac-quan-diem-sai-trai-thu-dich.html.

(2) ĐCSVN: Văn kiện Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIII, t.I, Nxb Chính trị quốc gia Sự thật, Hà Nội, 2021, tr.146.

(3) Mai Đức Ngọc: Định hướng, giải pháp bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng, đấu tranh ngăn chặn các quan điểm sai trái, thù địch trên mạng xã hội, Nxb Chính trị quốc gia Sự thật, Hà Nội, 2021, tr.73, 233.

 (4)Lê Văn Lợi:  Tích hợp nội dung bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng, đấu tranh phản bác các quan điểm sai trái, thù địch trong đào tạo cao cấp lý luận chính trị, hcma.vn/khoa-hoc-thong-tin-tu-lieu/pages/nghien-cuukhoahoc.aspx)

(5) Hồ Chí Minh: Toàn tập, t. 5, Nxb Chính trị quốc gia Sự thật, Hà Nội, 2011, tr.191.

TS HÀ VĂN HẬU
Học viện Báo chí và Tuyên truyền